شما را به خدا به داد اين زبان بسته ها برسيد
شما
را به خدا به داد اين زبانبسته ها برسيد.
اينك، چهارمين سال است كه در وبلاگم به قتل عام چند ميليوني ماهيهاي قرمز توسط همميهنان ايراني اعتراض ميكنم. خيلي انديشيدم كه امسال چه بنويسم. ديدم توي سه سال گذشته، خيلي از آنچه بايد ميگفتم و مينوشتم را گفته و نوشتهام. سال گذشته هم نوشته بودم كه:
«شما را به خدا سوگند میدهم بس کنید این ادعای اشرف مخلوقات بودنتان را! کجا خدا گفته شما اشرف مخلوقات باشید تا جنگلها را نابود سازید؛ تا رودخانهها را آلوده سازید؛ دریاچهها را بخشکانید؛ نسل جانوران را منقرض سازید؛ و باقیمانده آنها را، برای لذت خودتان، تنها و تنها برای لذت خودتان، اسیر سازید؟ کی گفته قناری کوچک درون قفس، «مستانه» میخواند؟ کی گفته طوطی درون قفس، «شکرسخن» است؟ کی گفته ماهی را اگر از تنگ آب بیرون بیاوری، میمیرد؟ اصلاً کی به شما اجازه داده ماهی را درون تنگی بیندازی که حالا اگر بیرونش بیاوری، خواهد مرد؟ متنفرم از آنها که پرندگان را در قفس، زندانی تکبر خودشان کردهاند. و تلاش ماهیها را برای بیرون آمدن از تُنگ کوچک تنهاییشان، با ولع تمام به نظاره مینشینند. تاکنون شده یکبار خودتان را به جای این جانداران مادر مرده قرار بدهید؟ ببینید چه لذتی دارد اینکه همه عمرت را در زندانی باشی که حتی گاهی نمیتوانی بالهایت را بهطور کامل در آن بگشایی؟ و اینکه خوراکت تنها محدود به یک نوع (ارزن یا گندم یا هر کوفت و زهرمار دیگری) باشد؟ و از دیدن گروههای هم نوعات محروم شوی؟ و آرزوی داشتن جفت را به گور ببری؟ یا دستبالا اگر جفتی داشته باشی، همانی است که عدهای انساننما برایت با هزار منت آوردهاند و تو باید برای همین هم خدا را سپاس بگویی؟
[...] گویا امسال هم من ماندهام و همین وبلاگ. و البته امیدی که به شما خوانندگان دارم. بهویژه آنهایی که خودشان هم وبلاگ دارند. خواهش میکنم در وبلاگهایتان، در شبكههاي اجتماعيتان، در پیامکهایتان، در گفتگو با دوستانتان، و در هر جا و هر زمان که میتوانید، در اینباره آگاهیرسانی کنید. آگاهیرسانی کنید که ماهیها هم حق زنده ماندن دارند؛ که ماهیها هم حق «آزادانه» زیستن دارند؛ که این موجودات هم حساساند. بهگونهای که «با سر و صداهای ناگهانی و ضربات و تکانهای زیاد ممکن است ماهیها سکته نمایند و از بین بروند؛ بدنشان نیز به آفتاب حساس است و با آفتابی که از پنجره میتابد، ممکن است بدن ماهی آسیب دیده و بسوزد» (1) که این سنت ماهی سفره هفتسین، وارداتی است از فرهنگ چینی؛ آن هم به نادرست. «۸۰ سال پیش به همراه ورود چای به ایران، ماهی قرمز نیز که سمبل عید چینی است به سفرههای هفتسین مراسم عید نوروز ما وارد شد؛ غافل از اینکه در عید چینی ماهی قرمز را رها میکنند تا زندگی جریان یابد و ما ماهی قرمز را اسیر تنگ بلورین میکنیم تا همزمان با رشد سبزههای سفرههایمان و باروری زمین هر روز او را به مرگ نزدیک و نزدیکتر کنیم .جالب است بدانید در هیچ کدام از مراسم سنتیمان درباره نوروز، ماهی قرمز جایگاهی ندارد. در میان رسوم زرتشتی در سفره عید، انار به نشانه باروری و عشق، و یا سیب سرخ درون ظرف آب مقدس رها میشود تا عشق و باروری همچنان پاینده بماند. اگر ایرانیها میدانستند که ماهی قرمز هیچ ریشه تاریخی در سفره هفت سین ندارد، به جای پرداخت برای خرید و قتل ماهیهای قرمز به بهانه عید، سیب قرمز یا انار را در آب رها میکردند که ریشه در تاریخ این دیار دارد. هر سال ایام عید ۵ میلیون قطعه ماهی میمیرند. ۵ میلیون قطعه ماهی قرمز به خاطر رنگ و لعاب سفره هفتسین، به خاطر هیچ. و عجیب نیست اگر بدانیم در صورتی که ایرانیها از خرید ماهی قرمز منصرف شوند، این تجارت سیاه روزی پایان خواهد یافت. عجیب نیست اگر باور کنیم سیب سرخ یا انار همان سرخی هفتسین ایرانی است که ریشه در تاریخ چند هزار ساله سنت ما دارد. عجیب نیست اگر تابلوی معروف هفتسین کمالالملک را در کاخ گلستان به تماشا بنشینیم و ببینیم که او نیز ماهی قرمز را میان سفره هفتسینش طراحی و نقاشی نکرده است» (2)
برايم جالب است كه برخي افراد در وبلاگها و وبسايتها، و حتي در نشريات كاغذي و تصويري، از بودن ماهي قرمز بر سر سفره دفاع ميكنند؛ با اين توجيه كه: «چه ايرادي دارد ماهي قرمز سنتي چيني باشد؟ بسياري از سنتها و پديدههاي ديگر ما هم از چين و ديگر كشورهاست. همانگونه كه برخي سنتهاي ما هم به ديگر كشورها رفته است». برخي ديگر هم درباره مرگ ماهيها ميگويند: «بهتر است به جاي ترساندن مردم از خريد ماهي قرمز و گرفتن شادي كودكان كه به اين ماهيها دلخوشاند، به مردم شيوه نگهداري درست از ماهيها را بياموزيم». اين دوستان هرگز چيزي درباره اسارت ماهيها بيان نميكنند. به عبارت ديگر، نميگويند بهاي شادي كودكانمان را با اسارت ماهيها نميتوان پرداخت.
من در اينجا تأكيدم نه بر غيرايراني بودن اين سنت است و نه بر شرايط خوب و زنده نگه داشتن ماهي در تنگ؛ بلكه بر غيراخلاقي بودن زنداني كردن ماهيان در تنگ اشاره دارم. حتي اگر آبش را مرتب تميز نگه داريم؛ محلولهاي ضدباكتري به ميزان كافي به آب بيفزاييم؛ خوراك ماهيها را به موقع بدهيم و... . اما بههرحال در زندان بودن تنگ ترديدي نداشته و حاضر نيستم خودم را حتي براي لحظهاي، در محيطي اينچنين كوچك تصور كنم. حتي اگر محيطي بزرگ با همه امكانات لازم براي آنها فراهم كنيم (همچون آكواريوم يا حوض)، مانند اينست كه يك انسان را در ويلايي با همه امكانات، براي همه عمر اسير سازيم. آيا چنين محيطي براي وي پذيرفتني است؟ يا آنكه ترجيح ميدهد كمتر بخورد و استراحت كند، اما آزاد بوده و خودش تصميم بگيرد چه چيزي بخورد و كجا برود و چند تا دوست و همگروه داشته باشد؟
واقعا عاجزانه از تکتک شما میخواهم ابتدا خوب به این نوشته، و به عاقبت این چند میلیون قطعه ماهی که میتوانستند در آبهای آزاد برای خودشان، بین 25 تا 40 سال زیستن را تجربه کنند بیندیشید. و به اين بينديشيد كه آيا بركت سال نو را مي خواهيم با كشتن اين موجودات به دست آوريم؟ و به فریبهایی که خودمان را دچارش کردهایم؛ که «اگه آبش رو مرتب تمیز نگه داری، زنده میمونه»، «بعد از سیزده به در، توی رودخونه رهاش میکنم» یا «میذاریمش توی حوض» یا... . پاسخ جملات اول و سوم را که در بالا نوشتهام؛ اما بیتردید آنها که ماهیهای قرمز را در رودخانهها و دریاچهها رها میکنند، هیچ آگاهیای درباره زیانهای این کار و بر هم خوردن زیستبوم جانوری ندارند. که این ماهیهای قرمز در محیطهای غیربومی در اثر خوردن تخم ماهیهای دیگر و همچنین جفتگیری با آنها، زیستبوم را به هم میریزند (3)، و نیز قارچهای روی بدن این ماهی، باعث بیماری سایر ماهیها میشود (4) و چندین و چند اثر ویرانگر دیگر.
اگر بخواهيد ياريمان كنيد، باور كنيد هزينه چنداني بر عهدهتان نخواهد بود. برخي راههايي كه به وسيله آن ميتوانيد تعهدتان را به اين امر اخلاقي نشان دهيد، عبارت است از:
1- همين مطلب را از اينجا
(http://www.uploadkon.ir/uploads/dc0b67f409a8174eca8fc60406d04f5d.doc) دانلود كرده و به نام خودتان در وبلاگ يا وبسايتتان قرار دهيد (بعد هم نام خود و وبلاگ يا وبسايتتان را برايم بفرستيد تا شما هم به عنوان يكي از حاميان اين جنبش در همين وبلاگ معرفي شويد. این کار را نه برای شهرت وبلاگ شما، بلکه برای نشان دادن کثرت کسانی که هنوز به اخلاقيات پایبندند انجام میدهیم.
2- همين نوشتار را از طريق رايانامه (ايميل) براي دوستان و آشنايانتان بفرستيد.
3- در ميان صدها پيامكي كه روزانه براي ديگران ميفرستيد، حتماً جايي را هم براي اينگونه امور اخلاقي باز گذاشتهايد. از همين الآن گوشيتان را برداشته و به هر كسي كه شمارهاش را داريد، پيامك بفرستيد. خود من اين متن را براي پيامك امسال آماده كردهام:
«شادابي هفت سين با اسارت ماهي قرمز ناهمخوان است
سال گذشته هم اين پيامك را فرستادم:
«خريد ماهي قرمز جنايت است
متنش دقيقاً به اندازه يك پيامك فارسي است كه هزينهاش 10 تومان ميشود و اگر براي 100 نفر از دوستانمان بفرستيم، ميشود هزار تومان. واقعاً هزينه چنداني نيست. ضمن آنكه ميتوانيد متنهاي جديد و تأثيرگذاري هم خودتان تنظيم كرده و بفرستيد. اگر متن خوبي باشد، براي من هم بفرستيد تا براي استفاده ديگران، روي وبلاگ قرار دهم.
4- در گفتگوهاي روزمره نيز ميتوانيد به صورت بحث گذرا يا جدي به آن اشاره كرده تا ذهن مخاطبتان را درگير موضوع نماييد. همين درگيري ذهني هم كمكم كارساز خواهد شد.
5- كار ديگري كه خود من امسال ميخواهم بر روي سفره هفت سين اجرا كنم، گذاردن يك كارت پستال به جاي تنگ ماهي است. اين كارت پستال كه روي آن شبيه لوگوي همين نوشتار و وبلاگ، و پشت آن چكيدهاي از همين نوشتهها است، ذهن مهمان و بيننده را به سوي خود جلب كرده و فرصت كافي خواهد بود براي صحبت كردن در اين باره. حدود 7 هزار از اين كارت را چاپ كرده ام و به كساني كه دسترسي داشته باشم، پخش مي كنم تا آنها نيز پيامبران اين نهي از منكر باشند (اگر به من دسترسي نداريد، مي توانيد كارت پستال مرا به صورت فايل فوتوشاپ از اينجا
(http://www.uploadkon.ir/uploads/5395e6f19330a527c823841d6f1595bc.rar)
و به صورت فايل عكس از اينجا
(http://www.uploadkon.ir/uploads/e0b20cbc922e033616f13e0a4da71ff2.rar) دانلود كنيد).
6- تعدادي پوستر در قطع A3 چاپ كرده و يكي از آنها را پشت خودرو خودم نصب كردم. تعدادي را هم به دوستاني دادم كه آنها هم مايل بودند همين كار را انجام بدهند. تعدادي را هم با همكاري مدير روابط عمومي، در دانشگاه مازيار نصب كرديم. (اين پوستر را هم ميتوانيد از اينجا
(http://www.uploadkon.ir/uploads/7d9da54ad6db9dd5da4eb484883d651d.jpg) دانلود نماييد)
7- ايميلي هم به بخش تبليغات سايت بلاگفا فرستادم تا بخشي از تبليغات اين سايت را اجاره كنم. از مدير سايت هم درخواست كرده بودم چنانچه مايل است، تخفيفي در مبلغ تبليغات (يك ميليون و دويست هزار تومان براي يك ماه) بدهد تا نام ايشان را به عنوان حامي اين حركت درج كنيم. نميدانم چرا پاسخ ندادند. اما بههرحال سال آينده اين حركت را نيز به طور جديتر پيگيري خواهم كرد.
احتمالاً براي بسياري از افراد كه خودشان سادهتر ميتوانند از كنار خريد ماهي بگذرند، دشوارتر اينست كه با بهانهگيريهاي فرزند دلبندشان روبرو شوند. در برابر بهانههاي كودكان، تلاش كنيد تا وي را متقاعد سازيد كه اسارت جانوراني مانند ماهي قرمز و جوجههاي رنگي و...، غيراخلاقي، و همانند اسارت و زنداني شدن خودشان است. اگر از اكنون كودكان را توجيه كنيم (كه البته ميپذيرم سختترين مرحله، همين است)، بيترديد پيامآوراني براي آزادي جانوران در آينده تربيت كردهايم.
راهكارهاي ديگري كه به ذهن شما ميرسد را نيز ميتوانيد در بخش نظرات بيان كنيد تا ديگر خوانندگان نيز با ايدههاي تازه شما آشنا شوند. ضمن اينكه اين راهكارهاي تازه را ميتوانيم در موجي كه سال آينده به راه مياندازيم، به كار ببنديم.
ما به ياري تكتك شما نياز داريم. از شما عاجزانه خواهش ميكنم كمي درباره اسارت اين ماهيهاي كوچ و زيبا با خود بينديشيد؛ اگر به نتيجه رسيديد، به ما يپيونديد. باور كنيد اگر بخواهیم، میتوانیم با یاری یکدیگر، موجی به راه بیندازیم. بیتردید نمیتوانیم امسال یا سال دیگر جلوی این تجارت سیاه را بگیریم. اما میتوانیم اثری قابل توجه در کاهش این عمل غیراخلاقی بگذاریم. چطور دلمان میآید سال نو را در کنار سفرهای آغاز کنیم که زندانیای دَم مرگ را در چنگال خود دارد؟ زندان، زندان است؛ چه فرقی میکند اسمش اوین باشد، ابوغريب، گوانتانامو یا تنگ شیشهای و قفس؟
--------------------------
پینوشت:
(1) http://fum-mohitzist86.blogfa.com/post-160.aspx
(3) و http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1262532
(4) http://www.asriran.com/fa/news/104497/
---------------------------
كساني كه از اين حركت حمايت كردند.
در بخش مادي و مالي:
آقاي علي بيگدلي از انتشارات دريچه نو (سلمان سابق) كه نه تنها در شرايطي كه همه مشغول درج آگهيهاي تبليغاتي كانديداها بودند، كار مرا پذيرفت، بلكه به دليل ماهيت كار، حدود 30% هزينه چاپ كارتها را هم متقبل شد.
وبلاگها و وبسايتهايي كه با درج اين مطلب، ما را ياري دادند، به ترتيب زماني (اين ليست در حال افزوده شدن است):
گروه مدیریت جهانگردی و هتلداری دانشگاه مازیار www.mazyaran.blogfa.com
علی کرمی: محیط زیست و آثار باستانی ایلام http://www.aroosezagros.com
بابک صباغی: حرفهای جوانی http://yaranasabz.blogfa.com
سعید: خندستان اندا http://mohitzist1384.blogfa.com
طیبه سادات روحانی: ترانه ای در رگهای طبیعت http://www.qomnature.blogfa.com
آرينا: خانه ام همينجاست http://446.blogfa.com
آرینا: باشگاه مهندسان ایران http://www.iran-eng.com
مرضیه جعفری: دفتر مشق http://ghadambeghadam.blogfa.com
سید علیرضا شریفی: دل گویش http://dashad.mihanblog.com
شهرام صفری: بررسی مسائل اجتماعی ایلام http://www.seyvankooh.blogfa.com/
ویرگول http://virgul.blogfa.com
جابر پارسایی: گروه جغرافیای دانشگاه آزاد نور http://geonoor.blogfa.com
مونا: روایتی از زندگی http://www.hamoon35.blogfa.com
سپیده: من عاشق حیوونام http://0ur-life.blogfa.com
احمدی: سما azare87.blogfa.com
مقبوله عبداله پور: یلدا http://www.rozhayezendegi89.blogfa.com
آفتاب گردون aftabgardooon.blogfa.com
محمدرضا.م http://www.90101021.blogfa.com
سید علیرضا هاشمی: فرهنگ مردم http://400hashemi.blogfa.com/
امیر هاشمی مقدم: