احساس ناامنی دانشجویان در شهر نور

الآن توی یک کافی­ نت در شهر اراک هستم. و بیرون چه سوز سردی می­ آید. چند وقت پیش پوستر همایشی با عنوان «دانشجو؛ نظم و امنیت» به دانشگاه فرستاده شد که برگزارکننده­ اش، فرماندهی نیروی انتظامی استان مرکزی بود. پوستر را در بورد پژوهشی دانشگاه نصب کرده و خودم هم مقاله­ ای نوشته و فرستادم. قرار بود همایش در بهمن ماه برگزار شود و وقتی دیدم خبری نشد، به­ ویژه با توجه به مطالبی که نوشته بودم، پیش خودم فکر کردم مقاله­ ام پذیرفته نشد. تا اینکه دیروز (سه­ شنبه) دعوت­ نامه­ اش به دستم رسید که مقاله­ ام به عنوان یکی از مقالات برگزیده شناخته شده و برای ارائه­ اش، باید امروز (چهارشنبه) اراک باشم. با دبیرخانه همایش تماس گرفتم و دلیل این تأخیر را جویا شدم. گویا خیلی تماس گرفته بودند؛ اما جواب نداده بودم. به­ هرحال همان دیروز عصر راه افتادم به سوی اراک و دیشب ساعت 1 رسیدم به مهمانپذیر نیروی انتظامی. دو سه ساعت استراحت کرده و هنوز صبح نشده بود که بیدار شدم و شروع کردم به درست کردن پاورپوینت برای ارائه. امروز هم همایش برگزار شد. همایش بزرگی بود. جانشین فرمانده نیروی انتظامی (سردار رادان)، وزیر علوم (آقای دانشجو)، و امام­ جمعه اراک (دری نجف­ آبادی) سخنرانان صبح بودند که البته سخنان هیچ کدام­شان به موضوع همایش ارتباط نداشت و یک­سره درباره حوادث پس از انتخابات بود. طولانی شدن سخنرانی­های اینان باعث شد که نوبت به ارائه سه مقاله نرسد. مجموعا نزدیک یکصد و چهل مقاله برای­ شان فرستاده بودند که از این تعداد، چکیده 61 مقاله در کتاب همایش منتشر شد و از میان این چکیده­ ها، حدودا بیست مقاله به عنوان مقالات برگزیده شناخته شد که باید ارائه می­ شد. مقاله من هم در این میان بود. پس از ارائه مقاله­ ام و با توجه به فضای همایش (که بخش عمده­ ای از شرکت­ کنندگان، پرسنل نیروی انتظامی بودند) انتقادات بسیاری به یافته­ ها و تحلیل­هایم وارد کردند که نه تنها خودم، بلکه اعضای هیئت داوران پنل هم از مقاله من به شدت دفاع کردند. اکنون هم اختتامیه همایش بود که قرار شده به هر کدام از مقالات برگزیده، بر اساس امتیازات هیئت داوران، بین پنجاه تا سیصدهزار تومان بدهند. پس از اختتامیه، اعضای هیئت داوران مرا دیده و ضمن دفاع دوباره از مقاله­ ام، عنوان کردند که بیشترین امتیاز را به مقاله­ ام داده­ اند و بنابراین حالا دارم شکم­ ام را صابون می­ زنم برای سیصد هزار تومان (البته سه مقاله هم معرفی شدند برای دریافت چهارصد هزارتومان که من جزو آنها نبودم).

اما درباره مقاله­ ام. در این مقاله، از دانشجویان حاضر در سطح شهر نور در برابر اتهاماتی که برخی مسئولین و مردم بومی به آنها وارد می­ کنند که باعث ایجاد آسیبهای اجتماعی و فرهنگی در سطح شهر شده­ اند، دفاع کرده­ ام. البته آسیبهایی که دانشجویان باعث­ اش شده­ اند را یک به یک برشمرده و همه را پذیرفتم و در این زمینه، کاملا به مردم بومی حق دادم. اما تحلیلم این بود که بستر فرهنگی بسیاری از شهرها، آماده پذیرایی از دانشجویانی با فرهنگهای متفاوت نیست. به­ ویژه شهری مانند نور که هیچ امکانات تفریحی فرهنگی (همانند سینما، شهر بازی، و حتی یک ساحل مناسب) ندارد و بنابراین تا زمانی که اوضاع همینگونه باشد، نمی­ توان انتظار بهبود شرایط را داشت. ضمن آنکه میزان اعتماد نهادی دانشجویان به نیروی انتظامی در مواقع بحرانی، کم است. البته متذکر شده ام که مقوله امنیت با احساس امنیت متفاوت است و بنابراین ممکن است در حالی که میزان امنیت در حد قابل قبولی باشد، میزان احساس امنیت بسیار پایین باشد. پیش از این در این زمینه با برخی مسئولان شهر صحبت کرده بودم. اکنون نیز با توجه به اینکه فرماندهی نیروی انتظامی شهرستان پوستر همایش را برای مان فرستاده، امیدوارم بتوانم در این زمینه با نیروی انتظامی هم جلسه ای داشته باشم تا بلکه شاید از میزان این تنشها کمی کاسته شود. به هرحال امیدوارم هرچه زودتر کتاب مجموعه کامل مقالات منتشر شود. این هم چکیده مقاله:

چکیده: شهرستان نور در غرب استان مازندران، چند سالی است با تمرکز بر دو محور تبدیل شدن به «شهری دانشگاهی» از یکسو و «پایتخت ساحلی ایران» از سوی دیگر، در حال گسترش است. هم­ اکنون در این شهر بیست هزار نفری، 6 واحد دانشگاهی با حدود 15هزار دانشجو به فعالیت مشغول­ اند. بخش عمده­ ای از این دانشجویان، از دیگر نقاط کشور و به­ ویژه تهران به این شهر می­ آیند. نگارنده بر این باور است که تبدیل شهر نور به شهری گردشگری و دانشگاهی، بدون توجه به زیرساختهای زیست­ محیطی، اقتصادی، و به ویژه فرهنگی-اجتماعی این شهرستان صورت پذیرفته است. چه اینکه اکنون شاهد تنشهای فرهنگی و اجتماعی بین بومیان با دانشجویان هستیم. این تنشها باعث نگاه منفی طرفین به یکدیگر شده و میزان احساس امنیت، و همچنین مدارا در برابر رفتار یکدیگر را برای هر دو گروه پایین آورده است. در این مقاله تلاش داریم تا میزان امنیت و احساس امنیت دانشجویان در شهر نور را نشان داده، ریشه­ یابی کرده، و تا حد امکان برای کاهش اثرات منفی آن، راهکار ارائه دهیم. بخشهایی از داده­ ها و اطلاعات این پژوهش، پیش از این به دست آمده است. این داده­ ها بر اساس نزدیک به 500 پرسشنامه و 40 مصاحبه با مردم بومی، مسئولین شهرستان، و گردشگران گردآوری شده است. همچنین بخشی از پژوهش نیز بر اساس مطالعات کتابخانه­ ای و تطبیقی صورت پذیرفته است.

کلیدواژه­ ها: شهر نور، دانشگاه، دانشجو، امنیت، تغییرات اجتماعی، تنشهای فرهنگی، گردشگری دانشجویی، مدارا.